Bir insan kaynakları yöneticisi olarak, kariyerimde onlarca işe alım, eğitim ve performans sürecine eşlik ettim. Ancak son 3–4 yıldır ofislerde ve online toplantılarda duyduğum yeni bir frekans var:

Z kuşağının beklentileri.

Ve bu beklentilerin merkezinde neredeyse tek bir kavram dönüyor:
Esneklik.

Ama esnekliğin tanımı herkes için aynı değil.
Yöneticiye göre bu, "günün bir kısmında evden çalışmak" olabilir.
Z kuşağına göre ise bu bazen "çalışma saatinin içinde hayatını organize edebilme hakkı"dır.

Peki bu iki dünya nasıl bir araya gelir?

Deloitte’un 2024 Global Gen Z & Millennial Survey’ine göre:

• Z kuşağının %75’i, “esneklik”i bir yan hak değil, işin doğası olarak görüyor.
• %46’sı ise çalıştıkları kurumda hâlâ bu esnekliği yeterince bulamadığını ifade ediyor.

Üstelik “esneklik” sadece fiziksel bir model değil.
Z kuşağı için bu aynı zamanda:

• Mikro yönetimden uzak durulması,
• İş çıktısına değil saate değil etkiye odaklanılması,
• Ve bazen sadece “bana güveniliyor mu?” duygusu.

Peki asıl soru Yöneticiler bu esnekliğe hazır mı?

Harvard Business Review'da yayımlanan bir araştırmaya göre:

• Orta ve üst düzey yöneticilerin %61’i, uzaktan ya da hibrit çalışan genç ekipleri yönetmekte zorluk yaşadığını belirtiyor.
• Ana sorunlar ise; iletişim, takibi sürdürme, performans güveni.

Yani ortada bir “kuşak farkı” değil, aslında bir “iş tanımı farkı” var.

Yönetici; takibi, düzeni ve zaman yönetimini sorumluluk sayarken,
Z kuşağı; inisiyatifi, hareket alanını ve güven ortamını “verimlilik kaynağı” olarak görüyor.

İnsan Kaynaklarının bu noktada iki kritik rolü var:

1. Sessiz Mücadeleyi Açık Diyaloğa Dönüştürmek:
   Her iki tarafın da “anlaşılma” ihtiyacını kurumsal dilde buluşturmak.
   Bunun için sadece politika değil, gerçek içgörü gerekir.
2. Yöneticiyi Güncellemek, Çalışanı Geliştirmek:
   Esnekliği sadece bir talep değil, bir beceri olarak da ele almak gerek.
   Z kuşağını “beklentiler kuşağı” gibi görmek yerine, özerklik becerilerini ölçmek;
   yöneticiyi “kural koyucu” değil, koç gibi konumlamak gerekir.

Z kuşağının “benim nasıl çalıştığıma karışma” talebiyle yöneticinin “işlerin takibi bana düşer” kaygısı arasında bir denge mümkün.
Bu denge, ne tamamen özgürlükte ne de katı kurallarda yatıyor.
Cevap: Anlamlı esneklik.

Yani çalışanın kendini yönetebildiği, yöneticinin de rehberlik edebildiği bir alan…
Burası gerçek verimliliğin başladığı yer.

Sizce esneklik bir lüks mü, yoksa yeni normal mi?